Met de Vlaamse Rand of Brusselse Rand (ook kortweg de Rand) bedoelt men een kring van 19 gemeenten rond het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, die tot het Vlaams Gewest behoren en deels ook behoren tot het stedelijk gebied van Brussel. Vlaams-nationalisten noemen het gebied gewoonlijk de Vlaamse Rand, in Franstalig België is de benaming périphérie bruxelloise (Brusselse Rand) gebruikelijk. Over dit verschil in perspectief bestaan taalpolitieke discussies. Zes gemeenten in de Rand, waar net als in Brussel verfransing ingang vond, kennen speciale taalrechten voor Franstaligen.